درحالی که کمبود بلیت قطار مسافری به یکی از چالش‌های بزرگ صنعت ریلی تبدیل شده و گفته می‌شود علت آن کمبود و فرسودگی ناوگان و عدم تعادل میان عرضه و تقاضاست، اخیرا مدیر عامل شرکت راه‌آهن موضوع جدیدی تحت عنوان “ربات‌ها” مطرح کرده که در زمان بسیار اندک می‌توانند چند صد هزار بلیت خریداری کنند. البته بنابر گفته این مقام مسئول، سازوکاری برای مقابله با آن به کار گرفته شده است.
فروش بلیت قطارهای نوروزی برای بازه زمانی ۲۳ اسفند تا ۱۷ فروردین ۱۴۰۴ از هفتم اسفند ماه آغاز شد که طی سه روز یعنی هفتم، هشتم و نهم اسفندماه این بلیت‌ها به صورت حضوری و اینترنتی به فروش رسید.
عرضه بلیت قطارهای نوروزی در حالی انجام شد که همچنان مانند ماه‌های قبل بسیار از متقاضیان نتوانستند بلیت مورد نظر خود را تهیه کنند یا بلیت تهیه شده در روز و زمان مدنظرشان نبود.
آن طور که برخی از مسافران اعلام می‌کنند، برخی حتی موفق نشدند در این ماراتن خرید، بلیت برگشت خود را تهیه کنند و سرگردان در سایت‌ها در حال جست وجو هستند تا شاید کسی بلیت خود را کنسل کند یا ظرفیت جدید باز شود.
البته مساله تهیه بلیت قطار برای مسیرهای مختلف مشکل ایام نوروز نیست، بلکه مدتهاست که مسافران برای تهیه بلیت خود با چالش های بسیاری همراه هستند.
آن طور که کارشناسان می‌گویند با توجه به ایمنی بالای قطار، آسایش و راحتی سفر و همچنین قیمت بسیار مناسب، قطار جذاب‌ترین گزینه حمل و نقل بین مردم نسبت به سایر روش‌های حمل و نقل است و به همین دلیل تقاضا برای سفر با قطار بسیار زیاد است؛ به طوریکه این تقاضا تقریبا ۱۰ برابر ظرفیت ناوگان ریلی است که در طول سال وجود دارد.
از طرفی گفته می‌شود کمتر از هزار واگن فعال مسافری در شبکه ریلی داریم ولی با توجه به تقاضای بالای مردم، حداقل به ۳۰۰۰ واگن مسافری نیاز است.
بنابرگفته این کارشناسان، با توجه به اقتصاد ضعیف حوزه مسافری ریلی و به دلیل اینکه بین قیمت تمام شده این خدمات با قیمت بلیت عرضه شده فاصله قابل توجهی وجود دارد، هزینه ها و درآمدهای شرکت های ریلی مسافری هماهنگ نیست و این شرکت‌ها عمدتا توان مالی لازم برای تعمیرات به موقع واگن‌ها و همچنین خرید واگن‌های نو را ندارند.
همچنین کارشناسان صنعت ریلی معتقدند این صنعت در کشور دچار عقب ماندگی‌هایی شده است و به تجارب دنیا در این زمینه توجهی نمی‌کنیم. از سوی دیگر منابع محدودی که در این حوزه وجود دارد به درستی مدیریت نمی‌شود و بعضا حیف و میل می‌شود.
کمبود بلیت قطار اخیرا اما موضوع مورد بحث در دومین نشست ستاد سفرهای نوروزی شده است؛ به طوری که وزیر راه در این جلسه عنوان کرد گلایه‌هایی در خصوص دسترسی به بلیت قطار وجود دارد.
جبار علی ذاکری – مدیرعامل شرکت راه آهن – نیز که در این جلسه حضور داشت پاسخ داد که ۱.۵ میلیون بلیت عرضه کردیم این در حالی است که ۲۵ میلیون تقاضا برای بلیت قطار وجود دارد.
وی اظهار کرد که زمانی که به راه آهن آمدم گفتند که ربات‌های وجود دارد که شبانه بلیت را برمی‌دارند. بررسی کردیم و دیدیم چنین چیزی وجود دارد؛ به طور مثال شبانه در یک دقیقه ۱۰۰ هزار بلیت از سامانه برداشت شده است و این نشان می‌دهد که ربات‌هایی فعال بوده است.
به گفته مدیرعامل راه آهن، در حال حاضر سامانه نشان می‌دهد بلیت را چه کسی و چه زمانی خریداری کرده و همچنین تعداد بلیت‌های فروش رفته را نیز نشان می‌دهد. برای جلوگیری از فعالیت ربات‌ها، شرکت حمل و نقل ریلی رجا دو ماه قبل سازوکاری را فراهم کرد (من ربات نیستم) که خریدار بلیت فقط با فعال کردن آن بتواند نسبت به خرید بلیت قطار اقدام کند.
