عضو انجمن متخصصان گردشگری کشور گفت: سفرهای خانوادگی نه تنها به تقویت روابط عاطفی و اجتماعی خانواده‌ها کمک می‌کند، بلکه دریچه‌ای نو به روی تحقق اهداف توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی ایرانیان می‌گشاید.
یکی از خاطره‌انگیزترین سفرهایی که در ذهن هر کدام از ما باقی می‌ماند، سفرهای خانوادگی است؛ یک ماجراجویی و تجربه از حرف‌هایی که رد و بدل شد، از مسیرهایی که طی شد، از دیدنی‌هایی که به تماشا نشستیم، از خرید سوغات‌ها و از دوستان و جاذبه‌های جدیدی که داشتیم و البته از اطمینانی که در کنار هم داریم و در شیرینی‌ها، خستگی‌ها و صبوری‌های سفر سهیم و تکیه‌گاه یکدیگریم.
درباره اهمیت سفرهای خانوادگی، یک پژوهشگر گردشگری معتقد است که سفرهای خانوادگی نه تنها به تقویت روابط عاطفی و اجتماعی خانواده‌ها کمک می‌کند، بلکه نقش کلیدی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران دارد. با برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری مناسب، این نوع سفرها می‌توانند به عاملی موثر در تحقق اهداف توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی ایرانیان تبدیل شود.
اهمیت سفرهای خانوادگی از منظر اقتصادی
مهران حسنی با بیان اینکه در جامعه ایرانی، خانواده‌ها به عنوان گروه‌های مصرف‌کننده اصلی در سفر، به افزایش درآمد جامعه محلی با خرید صنایع دستی، اقامت در هتل‌ها و دیگر مراکز اقامتی، صرف غذا در مراکز عرضه غذاهای محلی و…، کمک می‌کنند، افزود: از سوی دیگر، سفرهای خانوادگی سبب رشد گردشگری داخلی شده و خانواده‌ها به جای سفر به کشورهای خارجی به مناطق مختلف ایران سفر کرده و این امر در حفظ منابع مالی در داخل کشور از منظر اقتصادی تاثیر خواهد گذاشت.
اهمیت سفرهای خانواده‌محور از جایگاه اجتماعی
عضو انجمن متخصصان گردشگری کشور درباره بُعد اجتماعی سفرهای خانوادگی، آن را فرصتی برای تعامل بیشتر بین اعضای خانواده دانست که زمان بیشتری برای گفت وگو، تفریح و فعالیت‌های گروهی دارند. در این نوع از سفرها، افراد همانند سفر به مناطق طبیعی، تاریخی، و فرهنگی می‌توانند تجربه‌های خاص و مشترکی کسب کنند و در نتیجه روابط آنها عمیق‌تر شود، همچنین در تحقیقات علمی، اثبات شده است که فعالیت‌های جمعی در سفر سبب کاهش فشارهای روانی اعضای خانواده و بهبود کیفیت زندگی می‌شود.
او دیگر موضوع مهمی که در اهمیت بعد اجتماعی گردشگری خانواده‌محور مورد توجه است، به برقراری ارتباط خانواده‌ها با دیگر خانواده‌ها اشاره و اظهار کرد که این موضوع می‌تواند به تقویت حس اتحاد و انسجام در جامعه منجر شود، در این زمینه می‌توان با برگزاری رویدادها و جشنواره‌های گردشگری خانوادگی، که خانواده‌های مختلف بتوانند تجربیات خود را به اشتراک بگذارند؛ در ارتقای حس همبستگی اجتماعی کمک کرد.
اهمیت سفرهای خانوادگی از بُعد فرهنگی
مهران حسنی در بخش دیگر به سفرهای خانوادگی از جایگاه فرهنگی اشاره و تصریح کرد: خانواده‌ها می‌توانند در حین سفر، فرهنگ و آداب و رسوم مناطق مختلف را به فرزندان خود معرفی کنند، فرصتی برای آموزش و آگاه‌سازی از تاریخ و هنر ایرانی به نسل جوان فراهم می‌آید و در نتیجه کسب این تجربه‌ها، هویت فرهنگی جوان‌ترها تقویت می‌شود.
او ادامه داد: از دیگر مزایای سفرهای خانوادگی این است که خانواده‌ها با چالش‌های زیست‌محیطی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و سایر مشکلات آشنا شده و نسبت به حفاظت از این منابع ضمن آگاهی اهتمام لازم را خواهند داشت.
این کارشناس گردشگری، از دیگر تاثیرات مثبت سفرهای خانواده‌محور ضمن توصیف آن به عنوان پایدارترین شکل گردشگری، به کاهش تاثیرات منفی زیست‌محیطی و توزیع عادلانه درآمد در مناطق مستعد و برخوردار، افزایش حس خوشبختی و تعلق خاطر در جای‌جای سرزمین کهن ایران، و تقویت حس غرور و هویت ایرانی که در اثر آشنایی با میراث عظیم و بی‌بدیل فرهنگی، تاریخی و طبیعی کشور به وجود می‌آید، اشاره کرد.
راهکارهای عملیاتی شدن گردشگری خانوادگی
حسنی درباره اینکه جهت ایجاد تحول عملی در سفرهای خانوادگی قطعاً چالش‌ها و فرصت‌های قابل توجهی وجود دارد، تصریح کرد: برای تحقق اهدافی که عنوان شد؛ برنامه‌ریزی و اجرای تورهای خانوادگی با رویکرد “چند نسلی” باید طراحی شود چون این سفرها نیازهای همه اعضای خانواده از کودکان تا سالمندان را پوشش می‌دهد و برنامه‌های متنوعی از تفریحات کودکانه، رویدادهای آموزشی برای نوجوانان و فعالیت‌های روحیه‌برانگیز و آرامش‌بخش برای سالمندان را در دل خود جای می‌دهد.
او ادامه داد: این تورهای خانوادگی می‌تواند به صورت موضوع‌محور بر پایه تورهای هنری با بازدید از مناطق هنری و کارگاه‌های صنایع دستی، تورهای تاریخی هدفمند، بازدید از مواریث فرهنگی اعم از ملموس و ناملموس و تورهای سلامت و طبیعت‌درمانی با اقامت در مناطق طبیعی برای بهبود سلامت روانی انجام شود.
عضو انجمن متخصصان گردشگری کشور، ویژگی بارز بسته‌های سفر خانوادگی را در تنوع برنامه و مقرون به‌صرفه بودن، و جذب خانواده‌های بیشتر عنوان کرد که به افزایش رضایت و مشارکت خانواده‌ها در سفرهای داخلی منجر می‌شود.
او ادامه داد: “طراحی اپلیکیشن گردشگری خانوادگی” که می‌تواند اطلاعاتی در زمینه مسیرهای مناسب برای خانواده‌ها، اقامتگاه‌های خانوادگی، جاذبه‌های دوستدار خانواده و پیشنهادات تورهای ویژه را ارائه و تجربیات خود از سفرها را به اشتراک گذاشته و از تجربیات دیگران نیز بهره‌مند شوند، پیشنهاد می‌شود. ضمن آنکه باید توجه داشت؛ با فراگیر شدن استفاده از فناوری و دسترسی بالای مردم به اینترنت در هزینه و زمان سفر خانوادگی صرفه‌جویی می‌شود.
توجه به قدرت رسانه‌ها و شرکت‌های سیاحتی در تبلیغات سفرهای خانوادگی
حسنی با اشاره به قدرت اثربخشی رسانه‌ها با تولید برنامه‌های تلویزیونی و رسانه‌ای به صورت مستند، داستانی و آموزشی در قالب کلیپ، گزارش تصویری، سریال، فیلم‌های کوتاه و…، اظهار کرد: این قالب‌های هنری با موضوع مقاصد مناسب سفرهای خانوادگی و فواید و مزایای آن جالب توجه است و به‌طور قطع به دلیل فرهنگ خانوادگی قوی در کشور، از محتواهای آن استقبال شده و محرکی برای ایجاد فرهنگ سفر خانواده‌محور است.
این کارشناس گردشگری گفت: برنامه‌ریزی شرکت‌های مسافرتی و سیاحتی با همکاری راهنمایان گردشگری جهت برگزاری تورهای خانوادگی سبز با هدف فرهنگ‌سازی در استفاده حداقلی از منابع طبیعی، تولید کمترین زباله، ترویج رفتار مسئولانه در طبیعت و حفاظت از محیط زیست در سفر با برگزاری کارگاه‌های آموزشی که سبب جذب مخاطبان آگاه به حفاظت از منابع طبیعی و میراث ملی نیز حائز اهمیت است.
او معتقد است: برای عملیاتی شدن فرهنگ سفرهای خانوادگی در واقع نیاز به یک رویکرد چندجانبه داریم که برنامه‌ریزی دقیق، ایجاد زیرساخت‌های مناسب، حمایت‌های مالی و فرهنگی، و استفاده از ابزارهای نوین دیجیتالی را در برمی‌گیرد و به طور قطع تقویت پیوندهای خانوادگی از طریق گردشگری خانواده‌محور علاوه بر اینکه بر توسعه اقتصادی، فرهنگی و حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست اثرگذار است بلکه به عنوان یک محرک اصلی به پیشرفت اجتماعی منتهی خواهد شد.
مازندران و فرصت‌های منحصربه‌فرد برای سفرهای خانوادگی
نائب رییس انجمن گردشگری پایدارسبز مازندران در بخش دیگری از گفت وگو درباره امکانات و جذابیت‌های استان خودمان مازندران در میزبانی از سفرهای خانوادگی نیز حرف‌هایی داشت؛ اینکه مازندران با جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی قابل توجهی که دارد از مقاصد برتر گردشگری کشور محسوب می‌شود و با موقعیت جغرافیایی و اقلیمی خاص خود می‌تواند به قطب مهم گردشگری خانواده‌محور تبدیل شود.
او ادامه داد: تجربه لحظات خوش در دل طبیعت زیبا، جذاب و شگفت‌انگیز، از جنگل‌های منحصربه‌فرد با درختان پهن‌برگ و کهن هیرکانی گرفته تا سواحل ماسه‌ای کم‌نظیر و آرامش‌بخش دریای نیلگون خزر استرس و خستگی‌ها را کاهش داده و سلامت روانی خانواده‌ها را بهبود می‌بخشد، تفریحات ساحلی و دریایی، کوه‌نوردی، جنگل‌نوردی و بازدید از جاذبه‌های طبیعی و… حس همکاری و صمیمیت را بین اعضای خانواده ایجاد و تقویت می‌کند.
حسنی از دیگر اثرات مثبت سفرهای خانوادگی به مازندران را فراهم‌آمدن فرصتی برای آموزش مهارت‌های زیست‌محیطی، کارگروهی و احترام به فرهنگ‌های بومی در محیطی عملی عنوان و خاطرنشان کرد: البته برای توسعه گردشگری خانواده‌محور در استان مازندران لازم است که بخش‌های دولتی، خصوصی و سازمان‌های مردم‌نهاد با همکاری یکدیگر زیرساخت‌ها و امکانات لازم را متناسب با این نوع از گردشگری فراهم کنند.
اقامتگاه‌های دوستدار خانواده، فضاهای تفریحی خانوادگی، ایجاد پارک‌های موضوعی، کمپ‌های خانوادگی در جنگل و سواحل، برگزاری رویدادهای فرهنگی و آموزشی، فعالیت‌های طبیعت‌گردی با ارائه تورهای خانوادگی، تجربه‌های آموزشی برای کودکان و نوجوانان از طریق برگزاری کارگاه‌هایی در زمینه کشاورزی بومی، محیط زیست و آشنایی با فرهنگ بومی مازندران، طراحی اپلیکیشن گردشگری خانواده‌محور مازندران با اطلاعاتی از جاذبه‌ها، مسیرهای مناسب خانواده‌ها، و برنامه‌های تفریحی و تخفیفات ویژه ازجمله مهمترین زیرساخت‌ها و امکانات گردشگری هستند که به گفته این کارشناس گردشگری برای عملی‌شدن گردشگری خانواده‌محور در استان لازم است.
طرح دهکده گردشگری خانوادگی پیشنهادی نو برای سرمایه‌گذاران گردشگری
دبیر انجمن گردشگری پایدار سبز مازندران گفت: طرح دهکده گردشگری خانواده‌محور یا خانوادگی که ایجاد یک مجموعه جامع گردشگری جنگلی یا ساحلی خواهد بود به سرمایه‌گذاران بخش گردشگری در مازندران -استانی که در تمام فصول گردشگر دارد – پیشنهاد می‌شود و در آن می‌توانند تاسیسات و فضاهایی ازجمله اقامتگاه‌های خانوادگی، فضاهای تفریحی، فعالیت‌های فرهنگی، کارگاه‌های آموزشی، امکانات رفاهی و ایمنی، و فضاهای اقامتی برای کمپینگ را فراهم کنند.
حسنی اظهار کرد: طرح فوق، طرحی جامع و نوآورانه برای ایجاد و توسعه گردشگری خانواده‌محور است که می‌تواند به بستری برای تفریح، آموزش و تقویت پیوندهای خانوادگی تبدیل شود. این دهکده با هدف ارائه خدمات ویژه به خانواده‌ها، حفاظت از محیط زیست و توانمندسازی جوامع محلی و در راستای توسعه پایدار و حفظ ارزش‌های خانوادگی اجرا می‌شود.