موج جهانی علاقه به ماچا، چای سبز پودری ژاپنی، اکنون مزارع و تولیدکنندگان کوچک این کشور را با تقاضایی بی‌سابقه مواجه کرده است.
به گزارش چمدان خبر به نقل از نیویورک تایمز، محبوبیت ماچا که سال‌ها میان طرفداران سبک زندگی سالم وجود داشت، از سال گذشته با انتشار ویدئوهای پرطرفدار در شبکه‌های اجتماعی به شدت افزایش یافته است. این رشد ناگهانی، تولیدکنندگان و فروشندگان را غافلگیر کرده و رقابت شدیدی بین خریداران ایجاد کرده است.
متیو یون، مالک یک شرکت استرالیایی عرضه‌کننده ماچا، می‌گوید: «ماچا حالا همه‌جا خواهان دارد، از تیک‌تاک گرفته تا اینستاگرام.» فروش شرکت او که ماهانه ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش داشت، در سه ماه نخست امسال سه برابر شده است. این تقاضای بالا موجب شده که او برای تأمین محصول به‌صورت پیش‌پرداخت یک میلیون دلار استرالیا برای شش ماه آینده پرداخت کند.
طبق گزارش سازمان جهانی چای (International Tea Committee) در سال ۲۰۲۴، تولید جهانی چای سبز با رشد حدود ۵ درصدی نسبت به سال قبل به بیش از ۱.۵ میلیون تن رسیده است، اما تقاضای خاص برای ماچا همچنان از عرضه فراتر می‌رود. این تفاوت باعث شده قیمت ماچا در بازارهای جهانی تا ۳۰ درصد افزایش یابد.
مطالعات اخیر نشان می‌دهد که ویدئوهای کوتاه آموزشی و تبلیغاتی درباره ماچا در پلتفرم‌هایی مانند TikTok و Instagram، بیش از ۲۰۰ میلیون بازدید تنها در سال ۲۰۲۴ داشته‌اند که مستقیماً به افزایش ۴۰ درصدی جستجوی آنلاین و خریدهای مرتبط منجر شده است.
کارشناسان کشاورزی هشدار می‌دهند که تغییرات اقلیمی و افزایش دمای هوا در مناطق اصلی تولید ماچا در ژاپن، باعث کاهش کیفیت برگ‌ها و کاهش محصول در سال‌های آینده خواهد شد. این موضوع می‌تواند مشکل کمبود را تشدید کند مگر اینکه راهکارهای نوین کشاورزی به‌کار گرفته شود.
ماچا از برگ‌های گیاه Camellia sinensis تهیه می‌شود که قبل از برداشت در سایه رشد می‌کنند تا طعم و خواص ویژه‌اش حفظ شود. آسیاب‌های سنگی سنتی که فرآیند تولید ماچا را انجام می‌دهند، تنها حدود ۵۰ گرم برگ در ساعت به پودر تبدیل می‌کنند و همین موضوع ظرفیت تولید را محدود می‌سازد.
در ژاپن، ماچا معمولاً برای مراسم سنتی تهیه می‌شود، اما مصرف‌کنندگان خارج از این کشور، این چای ممتاز را به نوشیدنی‌های روزمره مانند لاته اضافه کرده‌اند. این محصول باکیفیت و پرزحمت که تولیدش زمان‌بر است، حالا با تقاضایی بی‌سابقه مواجه شده که طراحی نشده بود.
برندهای معتبر ژاپنی مثل «سازن تی» در اوجی، مرکز تولید ماچا، فروش محصولات ممتاز خود را در یک سال اخیر پنج برابر کرده‌اند و حتی با محدودیت خرید آنلاین، موجودی ماهانه‌شان در چند ساعت به پایان می‌رسد.
نشانه‌های فشار بر صنعت ماچا از اواخر سال گذشته مشهود بود؛ بسیاری از برندها خرید را محدود یا قیمت‌ها را افزایش دادند و حتی برخی فروش را موقتا متوقف کردند. ترس از کمبود محصول باعث هجوم دوباره خریداران شده و یافتن ماچا در داخل ژاپن نیز دشوار شده است.
کارشناسان هشدار می‌دهند که بحران کمبود ماچا ادامه خواهد داشت. بیشتر مزارع تولید این چای در ژاپن کوچک و خانوادگی هستند، کشاورزان مسن‌اند و کاشت گیاهان جدید دست‌کم پنج سال طول می‌کشد. دولت از کشاورزان درخواست کرده تولید ماچا را افزایش دهند، اما نگرانی‌هایی درباره ماندگاری این روند وجود دارد.
برای گردشگرانی که به ژاپن سفر می‌کنند، اوجی و کیوتو اکنون نه تنها مقصدی برای بازدید از باغ‌های سنتی و معابد تاریخی هستند، بلکه عرصه نبرد میان سنت‌های چندصدساله و تقاضای جهانی برای این نوشیدنی سبز محبوب نیز شده‌اند.