کاخ گمشده «تراکی» پادشاه قبیله «تریبالی»، پس از ۵۰ سال جست‌وجو در بلغارستان کشف شد.
باستان‌شناسان بلغارستانی به یکی از شگفت‌انگیزترین کشفیات تاریخ اخیر باستان‌شناسی این کشور دست یافتند و کاخ و آرامگاه یک پادشاه قدرتمند «تراکیایی» از قبیله جنگجوی «تریبالی» (Triballi) که مدت‌ها آن را جست‌وجو می‌کردند، کشف کردند.
«انشنت اوریجینز» نوشت، این کشف خارق‌العاده طی عملیات ساخت یک ساختمان جدید در مرکز شهر «وراتسا» (Vratsa) در شمال‌غرب بلغارستان آشکار شد و به یک جست‌وجوی ۵۰ ساله برای یافتن این مرکز سلطنتی افسانه‌ای پایان داد.
این کشف زمانی شناسایی شد که سازندگان، هنگام حفاری‌های اولیه به چیزی برخوردند که در نگاه اول به نظر می‌رسید یک گورستان قرون وسطایی مربوط به قرن‌های ۱۲ تا ۱۴ میلادی باشد. با این حال، اعضای گروه حفاری در زیر این لایه باستانی، با چیزی کاملا غیرمنتظره روبه‌رو شدند، یک سکوی سنگی عظیم که به نام کِرِپیـس (crepis) شناخته می‌شود و در زیر آن بقایای باشکوهِ چیزی کشف شد که کارشناسان معتقدند کاخ سلطنتی یک پادشاه تراکیایی بوده که بعدها به یک آرامگاه تبدیل شده است.
پیشرفت اصلی زمانی اتفاق افتاد که وزارت فرهنگ بلغارستان دستور داد تا سکوی سنگی عظیم برچیده شود تا مشخص شود چه چیزی در زیر آن قرار دارد. آنچه بیرون آمد، باستان‌شناسان را شگفت‌زده کرد.
«گئورگی گانتسوسکی» (Georgi Ganetsovski)، مدیر موزه تاریخ منطقه‌ای «وراتسا» و سرپرست باستان‌شناسان این پروژه گفت: «بهت‌زده شدیم، سازه‌ای باشکوه نمایان شد، بلوک‌های سنگی که با دقت تراش‌خورده بودند و بدون استفاده از ملات ردیف شده بودند.»
این سازه، ویژگی‌های معماری سلطنتی «تراکیایی» را نشان می‌دهد و شامل ساخت‌وساز عظیم با سنگ‌های کاملا تراشیده‌شده است که بدون استفاده از ملات کنار هم قرار گرفته‌اند. سبک معماری و تکنیک ساخت، نشان می‌دهد که این بنا واقعا یک کاخ متعلق به پادشاه «تریبالی» بوده است، که یکی از قدرتمندترین کنفدراسیون‌های قبیله‌ای تراکیایی‌ها بود که در دوران عصر آهن در بخش‌هایی از بلغارستان و صربستان امروزی را سکونت داشته‌اند.
«تریبالی» ها در دنیای باستان به خاطر فرهنگ جنگجویی و استقلال خود شهرت داشتند. منابع تاریخی آنها را به‌عنوان حریفانی سرسخت توصیف می‌کنند که هم در برابر گسترش ایرانیان و هم مقدونی‌ها مقاومت کردند و این کشف، اهمیت ویژه‌ای برای درک فرهنگ مادی و سازمان سیاسی یکی از تأثیرگذارترین قبایل تراکیه دارد.
این کاخ که به تازگی کشف‌شده است ارتباط مستقیمی با تپه «Mogilanska» دارد، که یکی از مشهورترین محوطه‌های باستان‌شناسی بلغارستان است. این تپه که در دهه ۱۹۶۰ حفاری شد و سه آرامگاه مجلل را در خود جای داده است، گنجینه‌ای خارق‌العاده را آشکار کرد که اکنون مشابه با ثروت و مهارت صنعتگری پادشاهان تراکیایی است.
گنجینه تپه «Mogilanska» شامل یک تاج زرین باشکوه، ظروف نفیس تزئین‌شده، یک ارابه تشریفاتی و جواهرات با کیفیت بی‌نظیر است. از برجسته‌ترین یافته‌ها به یک محافظ طلایی زانو می‌توان اشاره کرد که تصویر «الهه بزرگ مادر» روی آن حکاکی شده و نشان‌دهنده سنت‌های مذهبی و هنری پیشرفته اشراف تراکیایی است. این آثار که اکنون در موزه تاریخ منطقه‌ای «وراتسا» نگهداری می‌شوند، از بهترین نمونه‌های هنر زرگری تراکیایی هستند که تاکنون کشف شده‌اند.
به گفته «گانتسوسکی»، به‌نظر می‌رسد که این کاخ پس از مرگ پادشاه عمدا برچیده و به یک آرامگاه برای نگهداری بقایای او تبدیل شده است.
این باستان‌شناس توضیح داد: «پس از مرگ پادشاه، کاخ به‌طور گسترده برچیده و به یک آرامگاه با سه مقبره‌ای که قبلا می‌شناسیم تبدیل شد، همان مقبره‌هایی که ۶۰ سال پیش گنجینه‌های حیرت‌انگیز در آنها کشف شد.»
بقایای کاخ در مرکز شهر «وراتسا» قرار دارد که مسائل پیچیده‌ای برای حفظ و بررسی آن ایجاد کرده است. در حال حاضر دو گزینه اصلی در نظر گرفته شده است؛ حفظ و نمایش در محل، که به مردم امکان می‌دهد مجموعه سلطنتی را در مکان اصلی خود تجربه کنند، و یا انتقال کل سازه با انجام عملیات بسیار پیچیده.
تصمیم نهایی بر عهده وزارت فرهنگ بلغارستان است، که باید میان اهمیت باستان‌شناسی این کشف و ملاحظات عملی توسعه شهری و دسترسی عمومی تعادل برقرار کند. این کشف در حال حاضر توجه قابل‌توجهی در سطح بین‌المللی ایجاد کرده است و دانشمندان پتانسیل آن را برای انقلابی در درک سیاسی تراکیایی و آیین‌های سلطنتی آنها به رسمیت شناخته‌اند.
این کشف بیش از یک یافته باستان‌شناسی دیگر است. این کشف شواهد ملموسی از ساختارهای سیاسی پیشرفته‌ای ارائه می‌دهد که در میان قبایل تراکیه در دوران عصر آهن وجود داشته‌اند. تبدیل شدن کاخ به یک آرامگاه پس از مرگ پادشاه، حاکی از وجود آئین‌های پیچیده جانشینی سلطنتی است و ارتباط عمیق بین قدرت سیاسی و اقتدار مذهبی در جامعه تراکیه را نشان می‌دهد.