ادامه فرسودگی و کاهش کیفیت زیرساختهای ریلی، نهتنها سهم حمل و نقل ریلی در بازار جابجایی کالا را کاهش داده، بلکه تهدیدی برای بخش گردشگری و جابجایی مسافران داخلی نیز محسوب میشود. کارشناسان هشدار میدهند در صورت عدم نگهداری مناسب، سالانه ۲ تا ۵ درصد از ارزش شبکه ریلی کشور از بین خواهد رفت.
به گزارش چمدان خبر، در جلسه اخیر کمیته زیرساخت انجمن مهندسی ریلی، وضعیت شبکه ریلی ایران که یکی از زیرساختهای حیاتی کشور با ارزشی بیش از ۱۵ میلیارد دلار است، مورد بررسی قرار گرفت. مشکلات اصلی این حوزه شامل تخصیص ناکافی منابع مالی، ضعف در نگهداری و نوسازی خطوط و تأخیر در اصلاح مسیرهای دارای شیب و فراز اعلام شد؛ عواملی که منجر به کاهش سرعت قطارها و بهرهوری شبکه شده است.
بر اساس ارزیابیها، با فرض حداقل نرخ فرسایش ۲.۵ درصد و دلار ۸۰ هزار تومانی، حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان بودجه سالانه برای نگهداری مؤثر شبکه لازم است، در حالی که در سالهای اخیر تنها حدود ۲ هزار میلیارد تومان به این امر اختصاص یافته است. همچنین حدود ۷ هزار کیلومتر از خطوط نیازمند بازسازی هستند که هزینه آن معادل ۲۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
کارشناسان میگویند نگاه جزیرهای و نادیده گرفتن استانداردهای بینالمللی در تعیین هزینه نگهداری، یکی از اصلیترین موانع بهرهوری شبکه است. به گفته پروفسور باوم گارتنر از دانشگاه لوزان سوئیس، هزینه نگهداری خطوط ریلی بسته به بار محوری، سرعت و شرایط زمین متفاوت است و استفاده از استانداردهای جهانی میتواند راهکار مناسبی برای مدیریت بهینه منابع باشد.
نگهداری و ارتقای کیفیت زیرساختهای ریلی نهتنها باعث افزایش ایمنی و کاهش هزینههای بلندمدت میشود، بلکه نقش مهمی در جابجایی گردشگران داخلی و توسعه مقاصد گردشگری ایفا میکند. کارشناسان معتقدند با افزایش همفکری و تعامل میان ادارات کل فنی و مرکز تحقیقات، میتوان به کاهش نگاه جزیرهای و بهبود بهرهوری شبکه ریلی دست یافت.