رئیس مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر مشهد با تأکید بر اینکه اکوسیستم گردشگری این شهر هنوز بهطور کامل شکل نگرفته، مشکلات مالی، قانونی و ساختاری را از مهمترین موانع اجرای طرحهای گردشگری از جمله خط ویژه مشهدگردی دانست.
به گزارش چمدان خبر، ایمان فرهمندی در نشست علمی و تخصصی بررسی طرحها و تجارب زیارت و گردشگری مشهد با عنوان «خط ویژه مشهدگردی» که در شورای شهر برگزار شد، گفت: مشهد شهری است که بر محور حرم مطهر رضوی شکل گرفته و تجربه دوران کرونا نشان داد که مقصد اصلی سفر به این شهر، زیارت است. به همین دلیل ضروری است زیرساختهای مرتبط با حضور زائران تقویت و بهروز شود.
وی با اشاره به ایجاد زیرساختهایی همچون اتصال فاز ۳ قطار شهری به حرم مطهر رضوی افزود: نقاط متعددی در شهر وجود دارد که مورد توجه زائران و گردشگران قرار میگیرد و برای بهرهبرداری از این ظرفیتها باید امکانات لازم فراهم شود.
فرهمندی مشکلات موجود در طرح خط ویژه اتوبوس گردشگری را ناشی از دو عامل اصلی دانست و گفت: نخستین مسئله، نبود مدل اقتصادی مشخص است. هنوز مشخص نیست کرایه اتوبوس گردشگری چه میزان است، هزینهها از چه منبعی تأمین میشود و آیا طرح از نظر مالی توجیهپذیر خواهد بود یا خیر. بخش دیگر محدودیتهای قانونی است که پیش از این نیز مانع استفاده مستمر از اتوبوسهای دوطبقه شده بود.
رئیس مرکز پژوهشهای شورای شهر مشهد افزود: تا زمانی که تکلیف منابع مالی و هزینههای سرمایهگذاری روشن نشود، اجرای جدی این طرح امکانپذیر نیست. مبدا و مقصد خط نیز باید بر اساس محل استقرار زائران و مجموعههای اقامتی تعریف شود تا کارایی لازم را داشته باشد. در بسیاری از کشورها، خطوط گردشگری بر پایه هتلها طراحی میشود و همین موضوع اثربخشی خدمات را افزایش میدهد.
وی تأکید کرد: ایجاد یک سیستم گردشگری نیازمند توالی منطقی است و بدون شکلگیری گردشگری پایدار نمیتوان انتظار داشت خط ویژه گردشگری در کوتاهمدت یا میانمدت موفق عمل کند. واقعیت این است که اکوسیستم گردشگری مشهد کامل نیست و فعالان این حوزه در یک سیستم معیوب فعالیت میکنند؛ بخشی از مشکلات به حملونقل، تبلیغات و اطلاعرسانی و بخشی دیگر به زنجیره خدمات مرتبط است.
فرهمندی با بیان اینکه اقتصاد گردشگری در کشور بهطور واقعی شکل نگرفته، افزود: جریانی که درآمدزاست عمدتاً در اختیار بخش خصوصی است، در حالیکه بخش عمومی عمدتاً هزینهبر بوده و درآمدی تولید نمیکند. با وجود سرمایهگذاریهای انجامشده، هنوز بخش خصوصی نیز از وضعیت موجود رضایت ندارد و اقدامات انجامشده کافی نیست.
در بخش دیگری از این نشست، سیدجلیل بامشکی، معاون زیارت و گردشگری شهرداری مشهد، دلیل اجرای طرح اتوبوس گردشگری را لزوم دسترسی آسانتر زائران به مکانهای فرهنگی، تاریخی و گردشگری دانست و گفت: پژوهش مشترک انجامشده با جهاددانشگاهی نشان میدهد تنها ۲۲ درصد زائران با اماکن تاریخی مشهد آشنا هستند، در حالیکه شناخت ۴۴ درصد آنان از مراکز تجاری است. این آمار نشان میدهد معرفی ظرفیتهای فرهنگی شهر بهدرستی انجام نشده است.
وی افزود: در سالهای اخیر اقداماتی برای معرفی این مراکز انجام شده، از جمله آموزش تاکسیرانها، نصب تابلوهای معرفی در ایستگاههای قطار شهری و ارائه اطلاعات چندزبانه در سایت میزبان شهرداری؛ اما همچنان نیاز به توسعه فعالیتها وجود دارد.
بامشکی بازاریابی و مدل اقتصادی را از ارکان مهم طرح دانست و گفت: سرمایهگذار بخش خصوصی باید امکان استفاده از ظرفیت تبلیغاتی اتوبوسها، توقفگاهها و دیگر فضاها را داشته باشد تا بتواند درآمد لازم را کسب کند. خدمات گروهی، انتقال گردشگران از هتلها و برنامهریزی برای زائران غیرایرانی نیز از بخشهای پیشبینی شده در طرح است.
وی محدودیتهای ترافیکی مشهد را یکی از چالشهای اصلی اجرای خط ویژه گردشگری برشمرد و گفت: دو مدل برای اجرای طرح شامل اجرای سازمانی با یارانه و اجرای خصوصی بررسی شده که تأکید ما بر ورود بخش خصوصی است تا طرح در بلندمدت قابلیت ادامه داشته باشد.
معاون زیارت و گردشگری شهرداری مشهد با اشاره به اهمیت این طرح برای برندینگ شهر افزود: اجرای چنین برنامههایی برای جایگاه مشهد در جهان اسلام ضروری است، حتی اگر در ابتدا هزینهبر باشد. تلاشها برای رفع موانع و آغاز هرچه سریعتر اجرای طرح ادامه دارد. / ایسنا