وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران اعلام کرده که در سال ۱۴۰۳، بیش از ۷.۴ میلیون گردشگر خارجی وارد کشور شده‌اند. این رقم، اگرچه نشان‌دهنده رشد ورود گردشگران به ایران است، اما کارشناسان و فعالان گردشگری نسبت به صحت و دقت آن تردید دارند.
به گزارش چمدان خبر به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد؛ ارشک مسائلی، کارشناس گردشگری در خصوص آمار اعلام شده از سوی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت: بخش بزرگی از آمار رسمی شامل افرادی می‌شود که در تعریف واقعی گردشگر نمی‌گنجند، مانند مسافران مرزی، ایرانیان مقیم خارج یا کسانی که صرفاً برای خرید وارد کشور شده و همان روز بازمی‌گردند. او تأکید می‌کند که بر اساس استاندارد سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، فرد زمانی گردشگر محسوب می‌شود که دست‌کم یک شب در مقصد اقامت داشته باشد. بنابراین بسیاری از آمارهای رسمی، نشان‌دهنده این است بخشی از این آمار مربوط به عبور افراد از مرزهاست و به گردشگری واقعی ارتباطی ندارند.
ضعف نظام آماری و نبود حساب‌های اقماری گردشگری نیز یکی دیگر از مشکلات جدی است. مسائلی معتقد است تا زمانی که ابزارهای دقیق آماری راه‌اندازی نشود، نمی‌توان تأثیر واقعی گردشگری بر اقتصاد، اشتغال، هتل‌داری، صنایع دستی و خدمات وابسته را اندازه‌گیری کرد.
محسن حاجی‌سعید، رئیس جامعه انجمن‌های راهنمایان گردشگری ایران، نیز با اشاره به همین مسئله می‌گوید: آمارهای فعلی عمدتاً بر پایه داده‌های پلیس گذرنامه و مرزها است و تفکیک میان گردشگر واقعی، زائر و مسافر مرزی انجام نمی‌شود. واقعیت صنعت گردشگری ایران بسیار متفاوت است و تعداد گردشگران فرهنگی و اقتصادی واقعی به مراتب کمتر از آمار رسمی است.
به گفته کارشناسان، بخش عمده گردشگران ورودی فعلی از کشورهای همسایه مانند عراق هستند و اثر اقتصادی محدود دارند. در سال‌های اخیر ورود گردشگران از کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی و شرق آسیا کاهش یافته است، گروهی که معمولاً بیشترین ارزش افزوده اقتصادی را برای ایران ایجاد می‌کردند.
کارشناسان پیشنهاد می‌کنند برای بهبود این وضعیت، ابتدا تعریف دقیق گردشگر و تفکیک مسافر عبوری، زائر و گردشگر فرهنگی در نظام آماری کشور لحاظ شود و سپس با استفاده از ابزارهایی مانند حساب‌های اقماری گردشگری، اثر واقعی گردشگری بر اقتصاد و اشتغال اندازه‌گیری گردد. همچنین استفاده از ظرفیت دیپلماسی، سفرهای خارجی مقامات و رفع موانع ورود گردشگران به ایران می‌تواند سهم واقعی کشور از بازار گردشگری بین‌المللی را افزایش دهد.