وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران در دیدار وزیر فرهنگ ترکمنستان، تدوین و امضای سند همکاری مشترک فرهنگی و لغو دوطرفه ویزای دو کشور را پیشنهاد کرد.
سیدرضا صالحی‌امیری در حاشیه اجلاس گردشگری کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در ارزروم ترکیه، در گفت‌وگویی رسمی با آتاگلدی شاهمرادف، وزیر فرهنگ ترکمنستان، بر اراده جدی تهران برای نهادینه‌سازی مرحله‌ای نوین از مناسبات فرهنگی، گردشگری و تمدنی با عشق‌آباد تأکید و نقشه‌راهی راهبردی برای تقویت هم‌افزایی‌های فرهنگی منطقه‌ای ترسیم کرد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دیدار با همتای ترکمنستانی خود که در چارچوب اجلاس منطقه‌ای گردشگری اکو برگزار شد، با اشاره به اشتراکات ژرف و تاریخی ملت‌های ایران و ترکمنستان، اظهار کرد: دیپلماسی فرهنگی می‌تواند به‌مثابه یکی از مؤثرترین ابزارهای همگرایی تمدنی، بستر تعاملات پایدار و آینده‌نگر میان دو کشور همسایه را تقویت کند.
او با ابلاغ پیام صمیمانه رئیس‌جمهور کشورمان، گفت: امروز بیش از هر زمان دیگر، توسعه مناسبات دوجانبه در ساحت‌های فرهنگ و گردشگری، ضرورتی استراتژیک برای تقویت صلح، پایداری و توسعه منطقه‌ای به‌شمار می‌رود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این دیدار، پیشنهاد تدوین و امضای سند همکاری مشترک فرهنگی را ارائه کرد و افزود: این سند می‌تواند سه حوزه کلیدی را دربرگیرد. نخست، همکاری‌های علمی و پژوهشی در حوزه میراث فرهنگی که با بهره‌گیری از ظرفیت گسترده پژوهشگاه میراث‌فرهنگی ایران و حضور بیش از ۴۰۰ کارشناس در حوزه‌های مرمت، باستان‌شناسی، معماری و مطالعات تمدنی، امکان‌پذیر خواهد بود. دوم، توسعه همکاری‌های متقابل در حوزه گردشگری از مسیر طراحی و برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی و گردشگری، به‌صورت متقابل در تهران، اصفهان، شیراز و عشق‌آباد. سوم، همکاری در حوزه صنایع دستی که با توجه به اشتراکات غنی فرهنگی می‌تواند یکی از محورهای پیشران تعاملات اقتصادی‌فرهنگی باشد.
صالحی امیری همچنین با اشاره به افق‌های بلندمدت همکاری، گفت: نشست ۲۰۲۶ سازمان گردشگری ملل متحد در اصفهان، می‌تواند با شعاری نظیر «معماری صلح، اعتماد متقابل و همزیستی تمدنی» زمینه‌ساز فصل نوینی از همگرایی منطقه‌ای و هم‌افزایی ملت‌های حوزه نوروز و با حضور مقامات عالی‌رتبه کشورهای این حوزه برگزار شود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با تبیین سه محور بنیادین در تقویت روابط فرهنگی ایران و ترکمنستان، اظهار کرد: نخستین مورد، بازشناسی و بازخوانی پیوندهای تمدنی. دوم، تبیین فرهنگ به‌عنوان عنصر نرم در مناسبات اقتصادی و سیاسی و سومین محور، بهره‌گیری از ظرفیت گردشگری به‌عنوان پیشران تحول در روابط منطقه‌ای است.
او در همین راستا، مجموعه‌ای از پیشنهادهای عملیاتی و آینده‌نگرانه ارائه کرد و افزود: تعیین روز فرهنگی مشترک به‌عنوان نماد همگرایی تمدنی، طراحی و برگزاری نمایشگاه‌های متقابل گردشگری، ایجاد بسترهای آموزشی و پژوهشی مشترک، توسعه همکاری در حوزه آرامگاه مختوم‌قلی و نیز تدوین سند راهبردی همکاری‌های فرهنگی دوجانبه موارد مهم و راهبردی هستند که می‌توان با تمرکز بر آن‌ها به تقویت روابط بین دو کشور پرداخت.
صالحی‌امیری با تأکید بر اهمیت احیای مسیر تاریخی جاده ابریشم به‌عنوان شاه‌راه تبادلات تمدنی و فرهنگی، گفت: بازسازی کارکردهای نوین جاده ابریشم در بستر دیپلماسی فرهنگی می‌تواند پیوندهای استراتژیک ایران و ترکمنستان را مستحکم‌تر سازد.
او همچنین پیشنهاد ایجاد بازارچه‌های مرزی و لغو روادید متقابل را به‌عنوان ابزارهای عملیاتی برای تسهیل ارتباطات انسانی، فرهنگی و اقتصادی مطرح کرد و افزود: جمهوری اسلامی ایران با بیش از ۳۳ کشور لغو روادید دارد و در صورت تمایل ترکمنستان، آمادگی کامل برای گسترش این فرآیند به عشق‌آباد وجود دارد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ستایش ویژگی‌های فرهنگی مردم ترکمنستان، بیان کرد: مردم ترکمن، ملتی نجیب، سخت‌کوش، فرهیخته و ریشه دارند که فرهنگ، ادب و هنر را در ژرفای حیات خود نهادینه کرده‌اند. این سرمایه انسانی بی‌بدیل، می‌تواند سنگ‌بنای فصل تازه‌ای از هم‌افزایی‌های تمدنی باشد.
صالحی‌امیری همچنین از همتای ترکمنستانی خود برای سفر به جمهوری اسلامی ایران دعوت کرد تا از رهگذر تعاملات حضوری و امضای اسناد همکاری، مسیر تحقق اهداف مشترک تسهیل شود.
آتاگلدی شاهمرادف، وزیر فرهنگ ترکمنستان نیز با استقبال از طرح‌ها و پیشنهادهای ایران، اظهار کرد: ترکمنستان برای عملیاتی‌سازی این پیشنهادها از طریق مسیرهای رسمی دیپلماتیک آمادگی کامل دارد.
او با اشاره به اهمیت تقویت مبانی حقوقی همکاری‌های دوجانبه، پیشنهاد کرد: طرفین با تدوین تفاهم‌نامه‌ای جامع و نهادینه، زمینه‌ساز تحقق پایدار این توافق‌ها شوند.
وزیر فرهنگ ترکمنستان همچنین با یادآوری سفرهای گذشته خود به ایران، از مهمان‌نوازی دولت و ملت ایران قدردانی کرد و خواهان تداوم این تعاملات شد.
شاهمرادف پیشنهاد راه‌اندازی بازارچه‌های مرزی و همکاری‌های مشترک در نواحی مرزی را قابل بررسی دانست و تأکید کرد که رویکردهای تعاملی با جمهوری اسلامی ایران، همواره جایگاهی راهبردی در سیاست‌های فرهنگی ترکمنستان داشته است.