استاندار خراسان رضوی گفت: تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام همچون پدیده شاندیز می‌تواند به توسعه اقتصادی و رونق گردشگری استان کمک کند.
به گزارش اداره‌کل روابط عمومی استانداری خراسان رضوی، غلامحسین مظفری در چهارمین جلسه از سلسله نشست‌های «شنبه‌های گفت‌وگو» با موضوع گردشگری به مناسبت روز جهانی جهانگردی، ضمن تبریک این روز اظهار کرد: پیشنهادهای مطرح‌شده در این جلسه به تصویب خواهد رسید و پیگیری می‌شود. در استانی مانند خراسان رضوی که ۶۴ درصد اقتصاد آن بر پایه خدمات شکل گرفته است، انتظار می‌رود این بخش نقشی جدی و اثرگذار ایفا کند.
وی افزود: اگر سهم تولید ناخالص داخلی استان تنها ۵.۳ درصد کشور است و از میانگین ملی پایین‌تر قرار دارد، این موضوع پذیرفتنی نیست. یکی از مهم‌ترین بخش‌ها که باید بر آن تمرکز شود، زیارت است که ظرفیت بالایی دارد. اگر در دهه پایانی صفر، شش تا هفت میلیون زائر به مشهد مشرف می‌شوند، خدمت‌رسانی به آنان وظیفه همه ماست، اما این حضور باید در اقتصاد استان نیز بازتاب داشته باشد.
استاندار خراسان رضوی ادامه داد: گردشگری باید آمیزه‌ای از برنامه‌ها و ظرفیت‌ها در تمامی ابعاد باشد. اقامتگاه‌های بوم‌گردی باید متناسب با جمعیت و ظرفیت استان افزایش یابند و تعداد آن‌ها به‌مراتب بیشتر شود.
مظفری با اشاره به ظرفیت‌های مذهبی و فرهنگی استان تأکید کرد: ویژگی‌های متنوع شهر مشهد و شخصیت‌های بزرگی که در این استان مدفون هستند و کمتر به آن‌ها پرداخته‌ایم، می‌تواند منبع مهمی برای توسعه گردشگری و ایجاد درآمد باشد. همچنین از ارتباطات منطقه‌ای و کشورهای مسلمان اطراف نیز کمتر بهره برده‌ایم. به‌عنوان نمونه، بکتاش ولی حدود ۲۵ میلیون پیرو دارد که علاقه‌مند به زیارت امام رضا(ع) هستند، اما تاکنون اقدام جدی برای جذب این ظرفیت صورت نگرفته است. امام محمد غزالی نیز از دیگر ظرفیت‌های ارزشمند ماست. با ایجاد باغ مشاهیر می‌توان این پتانسیل‌ها را فعال کرد و باید برای آن برنامه‌ای کلان و چشم‌انداز بلندمدت داشت.
وی اضافه کرد: در قالب تورهای مختلف از جمله تورهای صنعتی که از هفته گذشته در استان آغاز شده، ظرفیت بزرگی برای جذب گردشگر وجود دارد. استان دارای شش هزار واحد صنعتی است و می‌توان در بلندمدت امکان انتخاب تور صنعتی برای زائران و گردشگران را فراهم ساخت. باید از فضای سنتی خارج شویم، ظرفیت‌های موجود را شناسایی کرده و با شناخت کامل روی آن‌ها کار کنیم. عبور از مرحله حرف و شعار ضروری است. گفته می‌شود گردشگری باید جایگزین درآمد نفتی شود؛ رسیدن به این هدف ساده نیست اما ظرفیت آن وجود دارد و باید برای تحقق آن برنامه‌ریزی شود.
استاندار خراسان رضوی ادامه داد: امروز بدون حکمرانی داده نمی‌توان هیچ حوزه‌ای را پیش برد و لازم است با تکیه بر اطلاعات صحیح اقدام کرد. برخی پروژه‌های گردشگری رها شده‌اند و این در حالی است که ابعاد آن‌ها بسیار گسترده است. استان باید به سراغ چنین ظرفیت‌هایی برود. پروژه‌های نیمه‌تمامی مانند پدیده شاندیز باید با همه امکانات فعال شوند. می‌توان در قالب کنسرسیوم، این پروژه‌ها را تکمیل کرد که اقدامی مؤثر در توسعه استان خواهد بود. لازم است نسبت به این موضوعات حساس باشیم و تکمیل پروژه‌های معطل و نیمه‌تمام به مطالبه عمومی تبدیل شود.
وی خاطرنشان کرد: نوع زیرساخت‌ها می‌تواند ماندگاری و ترکیب گردشگران و زائران را تغییر دهد. در مشهد جای مرکز همایش‌های بین‌المللی خالی است و ایجاد چنین مرکزی اقدامی مهم خواهد بود. همچنین جشنواره‌های محلی و موضوعی می‌توانند حال‌وهوای استان را متحول کنند؛ برگزاری جشنواره‌ها و تورها علاوه بر ارتقای روحیه مردم، بر فضای گردشگری نیز تأثیر مثبت خواهد داشت.
در ادامه، حجت‌الاسلام علی عسکری، معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری با تأکید بر ضرورت تحول پایدار در گردشگری گفت: خراسان رضوی در این حوزه ظرفیت‌های گسترده‌ای دارد، از جمله بارگاه مطهر امام رضا(ع)، آرامگاه فردوسی و بسیاری دیگر از بزرگان استان.
وی افزود: با توجه به نگاه اقتصادی و فرهنگی به گردشگری در استان و سفرهای استاندار خراسان رضوی، امیدواریم بتوانیم به‌ویژه در بعد اقتصادی، به اهداف تعیین‌شده دست یابیم.
همچنین سیدجواد موسوی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی، اظهار کرد: ظرفیت گردشگری استان با وجود سه‌هزار و ۲۸۸ واحد تأسیسات گردشگری و دو‌هزار و ۴۹۳ واحد اقامتی با گنجایش حدود ۱۵۰ هزار نفر-شب، رشد چشمگیری یافته است. در سال جاری و با احتساب ایام ویژه جنگ ۱۲ روزه، درصد اشغال این تاسیسات به ۵۱ درصد رسید که نتیجه برنامه‌ریزی‌های منسجم، تلاش فعالان و هماهنگی دستگاه‌های اجرایی است. همچنین استان دارای ۵۶۳ راهنمای گردشگری و ۱۶۷ دفتر فعال در حوزه گردشگری سلامت و سایر بخش‌هاست.
وی افزود: ۵۰ درصد گردشگران خارجی توسط واحدهای استان جذب شده‌اند و هماهنگی‌ها برای گسترش همکاری با کشورهای همسایه ادامه دارد. در این راستا، ۲۶ پرواز به این کشورها برقرار شده که با حمایت بخش خصوصی و برنامه‌ریزی‌های استانی انجام گرفته است. توسعه این ظرفیت‌ها نیازمند تأمین زیرساخت‌های جدید است و حمایت استانداری می‌تواند روند جذب گردشگران خارجی را تسریع کند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی استان تصریح کرد: تاکنون ۲۰۹ مجوز در حوزه گردشگری صادر شده که شامل طرح‌های جدید با حجم سرمایه‌گذاری ۱۶۶ هزار میلیارد تومان است. این طرح‌ها در حوزه‌های اقامتی، خدماتی و تأسیسات گردشگری تعریف شده‌اند. با توجه به گستردگی فعالیت‌ها، حدود ۱۷ دستگاه اجرایی در این زیرساخت‌ها نقش دارند، اما پیشنهاد ما این است که مدیریت این حوزه صرفاً از طریق اداره‌کل میراث‌فرهنگی و جامعه گردشگری استان به‌صورت منسجم و هماهنگ انجام گیرد.
موسوی ادامه داد: در برنامه هفتم توسعه، ساخت ۱۰۰ هتل در استان پیش‌بینی شده است. همچنین مقرر شده تا افق ۱۴۰۵ تعداد تخت‌های رسمی به ۲۵۰ هزار و ظرفیت زائرسراها به ۳۰ هزار برسد. با این حال، تاکنون تنها هفت تا هشت زائرسرا در برخی نقاط محروم ایجاد شده و بخش عمده ظرفیت بالقوه این حوزه محقق نشده است.
در ادامه نشست، محمود مادرشاهیان، رئیس کانون تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری استان، گفت: خراسان رضوی تنها استان کشور است که دارای ۱۰ تشکل تأسیسات گردشگری فعال است. هر یک از این تشکل‌ها با مدیریت حرفه‌ای و هدفمند، در حوزه‌های مختلف گردشگری فعالیت می‌کنند و ظرفیت‌های گسترده‌ای در استان ایجاد کرده‌اند.
🔹️وی افزود: مجتمع‌های گردشگری علاوه بر نقش مستقل، با صنایع دیگر نیز ارتباط مستقیم دارند و از ظرفیت بالایی برخوردارند. در یک سال گذشته تلاش شد با رفع موانع، توسعه گردشگری استان شتاب گیرد و حرکتی رو به جلو شکل بگیرد.
مادرشاهیان خاطرنشان کرد: کاهش بروکراسی اداری در دستگاه‌های مختلف می‌تواند تحقق اهداف را تسریع کند. با توجه به ظرفیت موجود، می‌توان صنعت گردشگری را به‌عنوان جایگزین نفت مطرح کرد، چرا که این حوزه توان بالایی در ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی دارد.
محمدسعید ولی‌زاده، رئیس اتحادیه دفاتر خدمات مسافرتی استان نیز در این نشست گفت: دفاتر خدمات مسافرتی نخستین مراکز ارتباط با زائران و گردشگران هستند و خدمات قابل قبولی ارائه می‌دهند.
🔹️وی افزود: در یک سال اخیر، ارتباطات استان با کشورهای همسایه به‌ویژه پاکستان، افغانستان، تاجیکستان و ترکمنستان گسترش یافته و اقدامات لازم برای جذب علویان و بکتاشیان مشتاق زیارت امام رضا(ع) در حال انجام است.
ولی‌زاده با تأکید بر اهمیت تسهیل ورود زائران خارجی تصریح کرد: درخواست ما این است که ویزای زیارت با تعهد بازگشت بدون رسوب حتی پس از دهه پایانی ماه صفر پابرجا بماند تا روند ورود زائران تداوم یافته و گردشگری مذهبی استان تقویت شود.
در پایان نشست، محمدحسن حسین‌پور، رئیس جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان گفت: در حال حاضر ۲۳۰ واحد بوم‌گردی دارای پروانه فعالیت در خراسان رضوی و سه‌هزار و ۸۰۰ واحد در سطح کشور فعال هستند. همچنین ۵۶ هزار واحد اقامتی در پلتفرم‌های آنلاین ثبت شده‌اند.
🔹️وی افزود: باید اقداماتی انجام شود تا ارزش صدور پروانه‌ها افزایش یابد و واحدهای فاقد پروانه نیز برای اخذ مجوز رسمی ترغیب شوند. یکی از مهم‌ترین امتیازات قابل اعطا به بوم‌گردی‌ها، ایجاد نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس تجدیدپذیر است که علاوه بر کاهش هزینه‌های انرژی، موجب افزایش جذابیت و پایداری فعالیت آن‌ها خواهد شد.